Fintechs: bedreiging voor banken en verzekeraars?

Technologische ontwikkelingen gaan tegenwoordig bijna sneller dan het licht. Ook in de financiële wereld. Bitcoins, blockchain, betaalapps, robotisering, kunstmatige intelligentie, big data, cloud computing, steeds snellere digitale processen… er gebeurt van alles. En intussen stelt de klant steeds hogere eisen. Die verwacht van zijn bank of verzekeraar een excellente dienstverlening met een omnichannel aanpak waarbij diensten 24/7 toegankelijk zijn. Het gemak dat hij in andere branches ervaart, bijvoorbeeld in retail of telecom, verwacht hij ook van zijn bank of verzekeraar. Fintechs spelen hier gretig op in en worden vaak als bedreiging gezien. Maar zijn fintechs inderdaad een bedreiging voor financiële partijen? Of vormen ze eerder een kans? In dit blog lees je waarom financiële instellingen de fintechs eerder als last dan als lust ervaren.

Wat is een fintech?

Het woord fintech is een samentrekking van de Engelse woorden financial en technology. Een fintech past op een innovatieve manier technologie toe in de financiële dienstverlening. Omdat deze toepassingen vaak erg vernieuwend zijn, wordt een fintech vaak gezien als een disruptor in de markt, oftewel een verstorende factor; ze zorgen voor een verandering in het ecosysteem. Fintechs zijn door slim gebruik van data, nieuwe software en systeemarchitecturen in staat om in te spelen op de veranderende vraag van consumenten. Daarmee verwerven ze een positie naast traditionele financiële instellingen. Naast fintech startups zijn het ook de big techs als Google, Apple, Facebook en Amazon, die hun klanten steeds vaker bank- of verzekeringsgerelateerde diensten aanbieden.

Fintechs richten zich op een bepaald stukje uit de keten en pakken dat met inzet van nieuwe technologieën zó aan, dat het een echte verandering meeneemt. Vele fintechs richten zich op de traditionele bankprocessen als betalen en lenen; precies dát deel van de keten dat goed zichtbaar en voelbaar is voor de consument. De achterkant van het proces, het ‘daadwerkelijke bankieren’, blijft in principe hetzelfde. Mensen wisselen ook niet graag van bank. Maar het betalingsverkeer, de kredietverlening of het sluiten van een verzekeringspolis kan sneller, vindt de fintech, en daar is de consument het roerend mee eens. Banken en verzekeraars zijn echter vaak minder blij met die veranderingsdrang.

Waarom worden fintechs vaak als bedreiging gezien?

Ook al richten de fintechs zich slechts op een klein deel van het proces, ze worden door financiële instellingen toch vaak als bedreiging gezien. Een van de belangrijkste redenen daarvoor is dat ze gedwongen worden om te veranderen. Stilstaan en niks doen is geen optie. Banken en verzekeraars móeten de fintechs het hoofd bieden, maar de vraag is hoe. Financiële instellingen zijn op zoek naar passende antwoorden om aan de steeds hogere verwachtingen van hun klanten te kunnen voldoen. Bij de ene instelling lukt dat beter dan bij de andere, maar in het algemeen kun je rustig zeggen dat veranderen heel moeilijk is. Dat heeft verschillende redenen.

Waarom veranderen ingewikkeld is voor financiële instellingen

Er zijn meerdere redenen aan te wijzen waarom het voor veel financiële instellingen lastig is om grote veranderingen door te voeren.

1. De organisatiecultuur

Banken en verzekeraars zijn veelal traditionele organisaties. De organisatiecultuur is niet ingericht op verandering. Informatietechnologie is de aanjager van veranderingen, maar in het bestuur van financiële instellingen zit vrijwel nooit een technologie specialist. Zo’n bestuur denkt meer in termen van kantoren en mensen, in plaats van data, software en service.

Om veranderingen te realiseren moet een organisatie wendbaar zijn (agile). Steeds meer financiële instellingen zetten multidisciplinaire teams en agile werkmethoden in om hun flexibiliteit te vergroten. Maar hoe agile ze ook willen zijn, het blijven grote organisaties die nooit de wendbaarheid van een start-up zullen krijgen. Bovendien blijkt dat die agile werkwijze vaak vooral in de uiterlijke schil zit, en nog niet in de vezels van de organisatie. Het heeft alleen kans van slagen als de top van de organisatie er ook echt in gelooft. En dat is nog lang niet altijd zo.

2. Legacy geeft veel belemmering

Banken en verzekeraars kampen met legacy. Daarmee worden onder andere verouderde ICT-systemen bedoeld, waarmee de primaire bank- en verzekeringsprocessen geregeld worden. Verzekeraars hebben bovendien te maken met oude polissen. Pensioenen bijvoorbeeld, die nog beheerd moeten worden maar in oude systemen zitten, die vanwege fusies en overnames vaak ook nog overgenomen zijn van andere bedrijven.

3. Een behoudende toezichthouder

Naast de organisatiecultuur en legacy speelt ook de toezichthouder een rol in de ‘blokkade’ als het gaat om veranderingen. Banken en verzekeraars hebben namelijk te maken met een behoudende toezichthouder, die veel wet- en regelgeving voorschrijft. Deze compliance wordt door veel financiële instellingen als een last ervaren. Hier lees je meer over in het blog

Aan de andere kant houdt de toezichthouder zo ook veel nieuwe spelers buiten de deur. De Europese Centrale Bank en De Nederlandse Bank (DNB) zijn protectionistisch en huiverig voor onvoorspelbare concurrentie van nieuwkomers. Nieuwe initiatieven worden met argwaan bekeken. Bovendien streeft DNB een concentratie van de markt na; het is tenslotte makkelijker toezicht houden op een kleine groep spelers. Die bestaande en nieuwe reguleringen vormen een drempel voor financiële instellingen om te veranderen, maar ze bieden ook bescherming tegen nieuwe toetreders.

Fintechs: bedreiging… of toch een mooie kans?

Door de veelheid aan redenen hebben financiële instellingen dus moeite om grote veranderingen op gang te brengen. Daarom worden fintechs nog vaak als bedreiging gezien. Toch biedt de opkomst van deze bedrijven ook kansen. Wil je weten waarom je fintechs beter als lust dan als last kunt beschouwen? En hoe je hun bedreigingen kunt omzetten in kansen? Lees dan Fintechs: kans voor banken en verzekeraars?

Zoek je mogelijkheden om een verandering op gang te brengen? Neem dan contact op met Accedis via info@accedis.nl of bel 023-5627555. We kunnen je op vele manieren helpen.

- Accedis levert als detacheringsbureau diensten op het gebied van informatievoorziening. Deze blog over fintechs is opgesteld op basis van een interview met Hans van Agten. Hans is business consultant bij Accedis en heeft jarenlange ervaring met veranderingsprocessen bij banken en verzekeraars -